Dit artikel is er voor iedereen die zich soms alleen voelt in een nieuw land, tussen twee culturen — en voor iedereen die gelooft dat we samen beter helen dan alleen.
Heling gebeurt niet altijd achter gesloten deuren — of in stilte. Als het leven ons verwondt, kan praten met mensen die het echt begrijpen meer verlichting brengen dan een pil of een stille sessie ooit kan. Dat is precies wat praatgroepen en steuncirkels bieden: een veilige plek waar we samen zitten, verhalen delen en het gewicht samen dragen.
In België en heel Europa ontstaan er steeds meer van deze healing circles — of simpel gezegd: plekken waar mensen praten en luisteren — om uitdagingen rond migratie, identiteit, discriminatie of het gevoel van verloren zijn op te vangen.
Een healing circle is gewoon een groep mensen die samenkomt — soms met een therapeut, soms gewoon onder elkaar — om te praten, luisteren en elkaar te steunen. Deze cirkels hebben veel namen: vrouwengroepen, mama-cafés, praatgroepen voor vluchtelingen, buurthuizen… Het idee is altijd hetzelfde: we helen beter als we ons niet alleen voelen.
Voor migranten, vluchtelingen of mensen die tussen culturen leven, kan zo’n plek een reddingsboei zijn. Ieders verhaal, taal en traditie worden er gerespecteerd — niets moet aan de deur blijven.
Pijn staat niet los van wie we zijn. Onze herinneringen, roots en de manier waarop we verbinding maken, bepalen hoe we lijden — en hoe we genezen.
In België organiseren buurtcentra zoals Vie Féminine, Ciré of het CAW (Centrum Algemeen Welzijnswerk) cirkels voor vrouwen, nieuwkomers of families die vluchten voor oorlog, armoede of eenzaamheid. Dit zijn geen kille klinieken — maar warme huiskamers waar iemand thee inschenkt, kinderen spelen en mensen verhalen delen over hoe ze overleven en weer hoop vinden. Soms is het grootste medicijn: echt gehoord worden.
Het is niet alleen een mooi idee. Een recente Europese studie onderzocht peer mentoring bij vluchtelingen- en migranten vrouwen — net zoals de vrouwen in deze Belgische praatgroepen.
Onderzoekers toonden aan dat praten en verbinden in zulke groepen leidt tot een sterkere posttraumatische groei: meer kracht, meer vertrouwen in anderen en een hernieuwde hoop op de toekomst. (Khawaja et al., 2022, International Journal of Environmental Research and Public Health). Met andere woorden, wat er in deze kringen gebeurt, is een echte, meetbare genezing — simpelweg door samen te zijn.
Na de aanslagen in Brussel in 2016 deelde de Belgische psychotherapeute Kristin Verellen hoe belangrijk helingskringen werden voor de gemeenschap. Deze bijeenkomsten dienden aanvankelijk als een toevluchtsoord om overweldigend collectief verdriet te delen, maar veranderden snel in een plek waar mensen opnieuw een gevoel van verbondenheid en veiligheid konden vinden—een echt “thuis.” Wat ontroerend is, is dat deze momenten, vaak zwaar en emotioneel beladen, vaak plaatsmaakten voor lichtheid, glimlachen en zelfs lachen. Deze kringen zijn veel meer dan plekken om te spreken: het zijn ruimtes van sociale wederopbouw en veerkracht, waar gedeelde verhalen gedeelde krachten worden.
Helingskringen lijken misschien abstract — maar kijk eens om je heen: je vindt ze in moedercafés, opvangpunten voor vluchtelingen, buurthuizen en buurtinitiatieven overal in België. Telkens wanneer mensen samenkomen en met aandacht luisteren, vormt zich een kring.
Als je er eentje zoekt bij jou in de buurt, vraag ernaar bij de sociale diensten van je gemeente — je zou verbaasd zijn hoeveel kringen er al bestaan, vaak onopvallend, zodat niemand alleen blijft.
Samen helen is geen grote redevoeringen of ingewikkelde technieken. Het zijn mensen, kopjes thee, open harten en de moed om te praten — of gewoon te luisteren. En misschien is dat, in een wereld waar velen zich onzichtbaar voelen, wel het krachtigste medicijn van allemaal.
